Volksgezondheid

Openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) is een taak van gemeenten belegd in de Wmo. Verslavingspreventie is onderdeel van OGGZ. In de Westelijke Mijnstreek werd de afgelopen jaren voor dit thema het regionale budget Maatschappelijk Opvang Voorziening (MOV) ingezet, met name voor de subsidiëring van Mondriaan Verslavingspreventie. Hier was voldoende ruimte voor en er zijn raakvlakken qua doelgroep. Verslavingspreventie is echter niet expliciet een taak waarvoor de decentralisatie uitkering MOV wordt uitgekeerd aan centrumgemeenten. De afgelopen jaren is steeds meer ingezet ten behoeve van de groep dak- en thuislozen (waar de MOV-middelen expliciet voor bedoeld zijn). Daarnaast is er jaarlijks sprake geweest van het toepassen van indexering, terwijl het Rijk de decentralisatie uitkering niet heeft geïndexeerd. Het MOV-budget is niet meer toereikend om ook verslavingspreventie door Mondriaan uit te betalen. Voor het jaar 2026 gaan de Westelijke Mijnstreek-gemeenten (Sittard-Geleen, Beek en Stein) deze subsidie aan Mondriaan uit lokale middelen betalen. Voor Stein gaat het om een bedrag van € 40.000. In 2026 gaan we samen met deze gemeenten en Mondriaan in beeld brengen hoe we hier na 2026 verder mee omgaan. We vinden het in ieder geval belangrijk dat het aanbod goed aansluit bij onze OKO (Opgroeien in een Kansrijke Omgeving) doelen.

In september 2025 is het Regionaal Gezondheidsbeleid 2025-2030 “Gezondheid nu, voor later!” vastgesteld. Dit beleidsplan sluit aan bij de doelstelling uit de vorige nota, om in 2030 een kwart van de gezondheidsachterstand ten opzichte van de rest van Nederland te hebben ingelopen. Er wordt uitgegaan van vier pijlers: 

1. Gezond Opgroeien: De Trendbreuk-aanpak van de vorige periode wordt voortgezet, met de focus op kinderen en een koppeling met OKO (Opgroeien in een Kansrijke Omgeving). 

2. Gezond Blijven: deze periode verbreden we de focus en richten we ons ook op de ouder wordende inwoners, bijvoorbeeld met interventies als Welzijn Op Recept, Gezonde Leefstijl Interventie, Ketenaanpak Valpreventie en Eén Tegen Eenzaamheid. 

3. Gezonde Geest: o.a. met het IZA-transformatieplan Mentale Gezondheid gaan we de mentale weerstand van mensen vergroten. Daarnaast hebben gemeenten vanaf 2026 een wettelijke taak op gebied van suïcidepreventie. Hiervoor wordt een separaat uitvoeringsplan opgesteld.  

4. Gezonde Leefomgeving: we streven naar een gezonde leefomgeving die ontmoeten en bewegen stimuleert en schoon, sociaal veilig en toegankelijk voor iedereen is.  

De uitvoering van dit beleid gebeurt via reeds bestaande vastgestelde uitvoeringsplannen, financiering past binnen de bestaande kaders:  
Pijler 1 past grotendeels binnen de begroting GR GGD ZL, pijler 2 wordt met name uitgevoerd met behulp van GALA-middelen, pijler 3 met behulp van IZA-middelen. Voor pijler 4 zal worden samengewerkt met het fysieke domein.